Không sống hèn, sống nhục và sự thật lịch sử

Muốn có thể sống khí phách, cương trường bảo vệ non sông bờ cõi, bảo vệ chủ quyền độc lập dân tộc, con người phải thực sự yêu, gắn bó với lịch sử cha ông.

Người viết bài thực sự rưng rưng khi đọc lá thư của bà Nguyễn Thị Bình, nguyên Phó CT nước viết gửi bè bạn quốc tế, đăng trên VietNamNet ngày 04/6. Đằng sau những câu chữ chọn lọc, khúc triết của nữ chính khách từng trải qua những ngọt bùi trên bàn đàm phán 04 bên tại Hội nghị Paris hơn 40 năm trước đây, quá hiểu cái giá của chiến tranh, cái giá của hòa bình, quá hiểu khát vọng độc lập, tự do dân tộc của người dân Việt, là con tim chân thành, đau đớn của một người phụ nữ, trước chủ quyền đất nước đang bị khiêu khích trắng trợn:

“Nhìn thấy hình ảnh các tàu TQ đông đảo, to lớn lao vào các tàu chấp pháp của VN nhỏ hơn để tấn công gây thương tích, tôi thấy nhói trong tim. Cái gì sẽ diễn ra tiếp?

Phía TQ lại đổ lỗi việc đang xảy ra là do VN khiêu khích. Ai có thể tin một nước VN dân số bằng 1/15 của TQ, thu nhập GDP nhỏ hơn TQ 50 – 60 lần, đang cố gắng vượt qua tình trạng một nước nghèo, chậm phát triển lại có thể khiêu khích TQ? “

Không riêng gì bà Nguyễn Thị Bình, bất cứ người dân Việt nào có lòng yêu nước đều nhói tim khi nhìn những hình ảnh ngông cuồng và hung hăng vô lối ấy. Người viết bài đã không kiềm chế nổi lòng mình, không cầm được nước mắt: Nước đau, tim đau biết mấy (*)

Cũng vì thế, những ngày này, lòng yêu nước,  nỗi niềm của một dân tộc bị xâm lấn chủ quyền độc lập đã khiến các đại biểu QH tại kỳ họp QH khóa XIII bày tỏ mạnh mẽ ý chí, tấm lòng mình trước nghị trường, đồng cảm với sự bức xúc và phẫn nộ của nhân dân. Người viết xin được trích phát ngôn ấn tượng của ĐB Lê Nam (Thanh Hóa):

Dứt khoát bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ, dứt khoát không chịu hèn chịu nhục!

Phó trưởng đoàn ĐBQH Thanh Hóa, ông Lê Nam. Ảnh: Ngọc Thắng

Liệu có thể coi đó như tuyên ngôn sống của dân tộc VN ở thời khắc đau xót nhưng đầy quyết liệt trước vận mệnh sinh tử quốc gia?

Chia sẻ những lo toan cho biển đảo, ĐB Đỗ Văn Đương kiến nghị Chính phủ cần có chính sách thắt lưng buộc bụng. Ông tự làm gương với lời hứa chân thành trước QH, đến hết nhiệm kỳ, nếu trời để sống, tôi dứt khoát không đi nước ngoài.

Lời hứa của ĐB Đỗ Văn Đương liệu có thể biến thành lời hứa và việc làm của rất nhiều đại biểu QH khác, của các cơ quan công quyền Nhà nước trong thời cuộc đất nước cần không chỉ dũng khí, mà rất cần cả tấm lòng, lẫn ý thức trách nhiệm chung. Nếu biết rằng bài báo của VnExpress, ngày 02/6 mới đây cho biết, tại một phiên họp trực tuyến với các địa phương, người đứng đầu CP đã phải cảnh báo việc nhiều chuyến công tác nước ngoài của cán bộ Nhà nước chi phí nhiều, không hiệu quả.

Tỷ như, năm 2012 có 3.780 đoàn cán bộ đi công tác nước ngoài, năm 2013, dù có giảm vẫn có hơn 3.200 đoàn. Tính ra mỗi ngày, hơn 08 đoàn đi nước ngoài bằng ngân sách Nhà nước. Hiệu quả của những chuyến “cậu, mợ nó đi Tây” thế nào, mà người đứng đầu CP thấy “xấu hổ khi có quá nhiều đoàn VN sang nước bạn công tác nhưng trùng lặp nội dung nghiên cứu, trao đổi, gây tốn kém và lãng phí ngân sách".

Xã hội ta dễ dàng lên án quyết liệt quốc nạn tham nhũng, vì đó là tội ác. Nhưng dường như lại dễ thỏa hiệp với tệ nạn lãng phí. Bởi lãng phí thời gian, lãng phí tiền chùa nó không có hình hài của tội lỗi.

Dấu hiệu tích cực nhất trong những ngày đầu tiên của Kỳ họp QH chính là quyết định đúng đắn, kịp thời- QH dự kiến dành 16.000 tỉ đồng cân đối ngân sách năm 2013 để chi hỗ trợ cảnh sát biển, hỗ trợ các ngư dân luôn đủ sức hoàn thành nhiệm vụ phát triển kinh tế biển, góp sức bảo vệ chủ quyền, biển đảo. Sự dấn thân của họ ngoài biển đảo đang rất cần sự “chia lửa” trong đất liền, cho họ đủ sức mạnh, chí khí và cả sự bình an tinh thần. Song con số 16000 tỷ đó, theo nhiều đại biểu, vẫn là chưa đủ. Đại biểu Trần Du Lịch còn đề nghị làm mạnh mẽ vấn đề quản lý tài chính công, từng bị các cử tri phản ánh.

Ảnh: Kiên Trung

Quan trọng hơn cả, lòng yêu nước, ý chí bảo vệ chủ quyền dân tộc ở thời khắc đầy thách thức này, liệu có biến thành trí khôn xây dựng và phát triển nội lực kinh tế- xã hội đất nước khi Chủ tịch Tổng LĐLĐVN Đặng Ngọc Tùng đặt câu hỏi trước nghị trường:

Tôi không hiểu sao 90% dự án nguồn điện, 80% dự án giao thông các nhà thầu TQ đều trúng thầu. Rồi thì sau đó xảy ra tình trạng tiến độ chậm, chất lượng không đảm bảo, tăng giá thành, đặc biệt là không sử dụng nhân công VN? Và câu tự trả lời của ông mang ý nghĩa thực chất đến đắng lòng: Đây là bài học cho những ai còn mơ hồ về 16 chữ vàng, về 04 tốt! (Lao động, ngày 02/6)

Không ai phủ nhận, sự giao lưu kinh tế giữa các quốc gia là điều bình thường, nhưng bi kịch sẽ đến với quốc gia nào, mà sự chọn lựa cả công nghệ, lẫn nguyên liệu, nhân công rẻ mạt đi kèm với chất lượng công trình thấp. Ở góc độ kinh tế, đó là sự đầu tư giá… đắt. “Bi kịch” này đã diễn ra khá lâu với kinh tế nước Việt, liệu đến bao giờ sẽ được… mở nút?

Đáng chú ý, ý kiến của ông Mai Thanh Hải - nguyên Phó Tổng GĐ Cty Liên doanh Cáp điện VinaDaesung, Phó CT Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cho rằng, trước hết cần phải sửa Luật Đấu thầu theo hướng loại bỏ những gói thầu chất lượng tồi, không làm lợi, thậm chí gây tổn hại đến kinh tế - xã hội của VN.

Bài toán “hóc búa”- xây dựng nội lực kinh tế nước Việt chưa thể có lời giải, chừng nào nước Việt không quyết liệt dấn thân trong cuộc trường chinh “lột xác”. Đó là cải cách thể chế kinh tế, mà nòng cốt là tái cơ cấu kinh tế, gắn với tiếp tục đa phương hóa các nguồn vốn FDI. Là diệt trừ giặc tham nhũng. Là CP có chính sách thắt lưng buộc bụng, thức tỉnh lòng yêu nước toàn xã hội, và đi đầu gương mẫu phải là các quan chức, cán bộ, đảng viên, động viên toàn xã hội ưu tiên dùng hàng VN.

Sự không chịu sống hèn, sống nhục, trước hết, là cần đấu tranh đến cùng tệ tham nhũng, biết đặt lợi ích dân tộc lên trên hết, và biết “ưu tiên dùng hàng Việt”.

                                            **************

Muốn có thể sống khí phách, cương trường bảo vệ non sông bờ cõi, bảo vệ chủ quyền độc lập dân tộc, con người phải thực sự yêu, gắn bó với lịch sử cha ông.

Như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng có câu thơ giản dị, thấm thía: “Dân ta phải biết sử ta/ Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”. Không tường gốc tích, không hiểu gốc tích, thì tình yêu đó liệu có đủ sức nặng khiến con người biết yêu nước sâu sắc, và khi cần – biết dấn thân?

Từ góc nhìn đó, người viết có phần chạnh lòng với câu chuyện học sinh “chê” môn sử trong kỳ thi Tốt nghiệp Trung học năm nay.

Hội đồng thi môn sử chỉ có duy nhất một thí sinh. Ảnh: Văn Chung

Chính vì số học sinh chọn thi môn Sử ít ỏi, dẫn đến sự bi hài và lãng phí sức người, sức của: có những hội đồng thi có tới 19 cán bộ, thậm chí có hội đồng thi có tới 59 người đủ các thành phần phục vụ 01 thí sinh thi Sử.

Đã đành, Sử là môn thi tự chọn, luật thi không bắt buộc, thì tùy ý chọn của người thi. Nhưng đặt cái tỷ lệ phần trăm chọn thi sử ít ỏi đó trong dòng chảy của những câu chuyện cũ về môn học này và vào đúng bối cảnh hiện nay, thì có lẽ khó coi đó là chuyện bình thường?

Nguyên nhân cốt lõi của sự thờ ơ này sẽ còn là một câu chuyện dài, mà giữa lúc đất nước đang dốc toàn lực cho cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền, hãy chưa vội bàn đến. Nhưng trước hết, những người lớn có trách nhiệm cần đặt vấn đề, làm thế nào qua môn Sử có thể  khích lệ, củng cố lòng yêu nước, hiểu thêm về dân tộc.

Bởi, lịch sử, sự thật và sử học là ba phạm trù liên quan chặt chẽ với nhau. Mà ở đó, sự thật càng được tôn trọng bao nhiêu, thì tính hấp dẫn, tính giáo dục nhân cách càng cao bấy nhiêu, với người lớn, và với cả trẻ em. Bởi sự thật lịch sử một dân tộc có bi thương, hào hùng,  có những trang sử rạng rỡ, nhưng hẳn cũng có những trang sử u ám, buồn đau, những tổn thương, mất mát. Như số phận một con người trên hành trình của đời sống vậy.

Và hôm nay, vào những thời khắc nguy biến, trước hiểm họa xâm lấn chủ quyền dân tộc, ngành giáo dục, những nhà viết Sử, những nhà giáo, sẽ dạy cho con trẻ chúng ta học môn Sử ra sao, để biết sống khí phách, cương trường, để có thể làm chủ tương lai, vận mệnh của đất nước?